በእስራኤል ሃገር ክሊታ (አኗኗር)

ቀደም ሲል እንደተገለጸው በ 80 ዎችና በ 90 ዎች ዓ/ም እስራኤል የመጡት የኢትዮጵያ ይሁዲወች ከሌላ ሃገራት እንደመጡት ይሁዲወች በቀጥታ ቋሚ መኖሪያ ቤት አይደለም የተሰጣቸው፡፡ ከአዲስ ገቢዎች ማስተናገጃና ከሚርካዝ ክሊታ ነው ለብዙ ጊዜ የቆዩት፡፡ ይህን የመሰለ ውሳኔ የተላለፈበት ምክኒያት ፤ የአዲስ ገቢዎች ዕውቀት ደርጃ ዝቅተኛ ስለሆነና ይዘውት የመጡት ሃብት በእጅጉ አነስተኛ ሰለሆነ ፤ እንዲሁም ሌላ ተጨማሪ ምክኒያቶችንም በመስጠት ነበር፡፡
በተላለፈው ደንብ መሰረት ከኢትዮጵያ የመጡት አዲስ ገቢወች ለአምስት ዓመታት ተሚርካዝ ክሊታ ይቆዩ የሚል ነበር ፡፡ የመጀመሪው ሂደት ለአንድ ዓመት ከጊዜያዊ ሚርካዝ ክሊጣ ቆይተው ወደ ቋሚ መኖሪያ ቤት እንዲያልፉ ሆነ ፡፡
በ 80ዎች ዓ/ ም አብዛንጋዎች አዲስ ገቢወች በመንግስት ከተዘጋጁት የተወሰኑ ቦታወች ፤ በተለይ ከማህል አገር ራቅ ካሉት ከተሞች ቤት ተሰጣቸው ፡፡ በ 90 ናዎች ዓ/ ም ፤ ከሚብጻ ሞሼ በኋላ ግን ቀደም የነበረው ደንብና መመሪያ ተቀየረ ፤ መክኒያት የሆነውም፤ አዲስ ገቢዎችን ከማሃል አገር ርቀው ከሚገኙ ከተሞች ሂደው እንዲኖሩ መደረጉ ከባድ የሆነ የማህራዊ ለዩነት እየፈጠ መሆኑ ሰለታየ ነው ፡፡ ከ 1991 ዓ/ ም በኋላ እሥራኤል የገቡት ፤ ከመንግስት የቤት መግዥ ገንዘብ ( ማሽካንታ ) ተሰጥቷቸው ጠንካራ ህብረተ ሰብ ከሚኖሩባቸው ከተሞች ሳይሆን ከተወሰኑ ከተሞች ብቻ ቤት እንዲገዙ ተወሰነ ፡፡ ስለሆነም የዚህ ዓይነት መመሪያና ውሳኔ፤ ከኢትዮጵያ የመጡት አዲስ ገቢዎች ቤት እየገዙ የሚገቡት ችግረኛ ነባር ህብረተ ሰብ ከሚኖሩባቸው ከተሞችና ሠፈሮች ሆነ ፡፡

አንደኛ ፤ በሚብጻ ሞሸ እስራኤል የገቡት ቤተ እስራኤሎች የሥራ ቦታ እንዲያገኙ ለማድረግ ልዩ የሆነ መርሃ ግበር ማዘጋጀት አስፈላጊ ለመሆኑ በሃላፊነት የሚሰሩት ሁሉም አመኑበት፡፡ከኢትዮጵያ የመጡት ይሁዲወች ያላቸው የስራ ልምድ ከእስራኤሉ ጋር የሚመቻች ሁኖ ስላልተገኘ ፤ ይህን የመሰለ ዕቅድ ለማውጣት ፤ የክሊታ ምኒስትር ጽህፈት ቤት ፤ የሥራና አሰሪ ጉዳይ ፤ የትምህርት ምኒስትርና ፤ እንዲሁም ጆይንትና የሶህኑት ሃይሁዲት ሰውችም የተሳተፉበት አካል ተቋቋመ ፡፡ በመጀመሪያ ለኢትዮጵያ ይሁዲወች ብቻ የሚሆኑ የሙያ ሥልጠና ለመስጠት ፡፡፤ ስልጠናውም የአዲስ ገቢወች የትምህርት ደረጃና በጾታ የተመደበ ነበር፡፡ ወንዶች በአብዛኛው በፋብሪካ ቦታወችና በግምባታ ሥራ፤ እሴቶች ለአዙዉንት እንክብካቤ አሰጣጥ በልብስ ስፌትና አንጠረኛነት፤ 12 /ኛ ክፍልና ከዚያም በላይ ያጠናቀቁትን ፤ በእርዳት የጥርስ ህክምና ፤ ከህብረተ ሰብ ጋር የመስራትና በሂሳብ ሠረተኛነት፡፡
ሁለተኛ፤ አዲስ ከሆነባቸው የስራ ባህሪ ጋር መለማመድ እንዲችሉ ለማደርግ ፤ ልዩ የሆነ ትምህርታዊ ገለጻ መስጠትና መቆጣጠር ፡፡ ይህን የሚያደርጉት ሰወች የሙያ ሥልጠና ከተስጣቸው አዲስ ገቢወች ጋር አብረው ሲከታተሉ የቆዩት ሲሆኑ ለስራ የሰለጠኑት ሁሉ የስራ ቦታ ማግኘታቸውንና ከሚሰሩበት ቦታ መብታቸው የተከበረ መሆኑን መከታተልና ቁጥጥር ማድረግ ነው ፡፡
ከ 90 ናዎች ዓመታት ጀምሮ ለኢትዮጵያ አድስ ገቢወች ተጨማሪ አዳዲስ ዕቅዶች ተዘጋጅተዋል፤ ለምሳሌ፤ ኤሸት ሀይል የሚባለው ለሴቶች አዳዲስ የስራ ዕድል የሚፈጥርና ጥቃቅን ቢዝነሶችን መክፈት የሚያስችሉ አጋጣሚወችን በመፍጠር፡፡

በ 80ኒዎች ዓ/ም እስራኤል የገቡት ቤተ እስራኤሎች ከመንግሥታዊ የሃይማኖት ት/ቤቶች እንዲማሩ የተወሰበት ምክኒያት ፡፡ እነሱ ሃይማኖታዊ ስለሆኑ ከአዲሱ የኦርቶዶክስ ሃይማኖት ይዘት ጋር መለማመድ እንዲችሉ ለማድረግ ነው የሚል ነበር፤ የዚህ ዓይነት ዉሳኔ ከወላጆች ጋር ምክክሮች ሳይደረጉና ወላጆች
ልጆቻቸውን ከፈለጉት ቦታ እንዲማሩ የመምረጥ መብታቸውን ባለማክበርና ከህብረተ ሰቡ ጋርም ሳይመከርበት የመንግሥትን ቋሚ መመሪያም በመጣስ ነበር የተወሰነ ፡፡
ሌላው ተጨማሪ ዉሳኔም፤ የአዲስ ገቢወች ለጆች ” አሊያት ሃኖአር” ከሚባለው ሃይማኖታዊ አዳሪ ትምህርት ቤት ገብተው ይማሩ የሚል ነበር ፡፡ የዚህ ዓይነት መረሃ ግብር የታሰበውን ውጤት አላስገኘም፤ አንደኛ ፤ የኢትዮጵያ ይሁዲ ወጣቶች የተወሰኑ የትምህርት ዓይነቶች ብቻ
እንዲማሩ መወሰኑ ራሱ ስህተት መስሎ ተገኘ በተለይ በ 1992 ዓ/ም የመጡት ወጣቶች ለሙያ ትምህርት እንጅ ለቀጣይ ትምህርት የሚረዳ የትምህርት ዕድል አልነበረም የተሰጣቸው ፡፡
ሁለተኛ ፤ ልጆች ከወላጆቻቸው ተለይተው ሩቅ ቦታ ሰለተላኩ ወላጆች ስለ ልጆቻቸው ትምህርት ጉዳይ መወስንና መከታተል አልቻሉም፤፡፡ በ 80 ዎች ዓ/ ም የመጡትን አዳሪ ትምህርት ቤት ለመላክ መወሰኑ በቂ ምክኒያት ነበረው ፡፡ ምክኒያቱም በዚያን ጊዜ እሥራኤል የመጡት ወጣቶች ከወላጆቻቸው ጋር አልነበረም ፡፡( ከወላጆች ጋር የመጡ ቢኖሩም እነሱም በጅምላ ነው አዳሪ ት/ ም ቤት የተለኩት ) በሚብጻ ሽሎሞ ለመጡት ግን አዳሪ ትምህርት ቤት መላኩ ተስማሚ አልነበረም ፡፡ አብዛኞች ከቤተ ሰቦቻቸው ጋር ስለመጡ፡፡ ከ 90 ምዕተ ዓመት መሃከል ላይ ጀምሮ ወደ አዳሪ ትምህርት ቤቶች የሚላኩት ወጣቶች ቁጥር እየቀነሰ ሄዷል ፡፡

በ 80 ዎች ዓ/ም መጀመሪያ አካካባቢ ከኢትዮጵያ እስራኤል የመጡትን ወጣቶች ከብሔራዊ መከላከያ ሠራዊት ተቀጥረው ማገልገል እንዲችሉ ለማድረግ፤ የመከላከያ ሠርዊት ፤ ሃሶክኑት ሃይሁዲትና የክሊታ ምኒስቴር ጽህፈት ቤቶች በመተባበር ለዩ መርሃ ግብር አዝጋጁ ፡፡ ዕቅዶችም ፟፤ ለመከልከያ ሠራዊት ምልመላ በፊት ለወጣቶች ቅድመ ዝግጅትና ቅድመ ሥልጠና መስጠት ፤ ተቀጥረው በሚያገለግሉበት ጊዜ አስፈላጊ እርዳታወችን መስጠትና አገልግሎታቸውን አጠናቀዉ የመሰናበቻ ጊዜያቸው ሲቃርብ ምን ማደርግ እንዳለባቸው  አቅጣጫ መሪ የሆኑ ምክሮችን መስጠት ፡፡ ወጣቶች ወታደራዊ መለዮ ተቀብልው በይፋ ከሠራዊቱ ከመግባታቸው በፊት ማጌን ጺዮን የሚል ስም በተሰጠው ቅድመ ዝግጅት ለሦስት ወራት ሥልጠና ይሰጣቸዋል ፡፡ የዚህ ልዩ ይዘት አይነተኛ ዓላማ፤ ወጣቶች የዉትድርና ባህሪ ምን እንደሆነ እንዴት አድርገው መለማመድ እንደሚችሉና እንዲሁም የዕብራይስጥ ቋንቋ ችሎታቸው ተሻሽሎ ስለ እስራኤል ሃገር ታሪክ ለማስተማር ሲባል ነው ፡፡ በመጀመሪያ ከኢትዮጵያ የመጡት ወጣቶች ሁሉም ወደዚህ ቦታ ነበር በጅምላ የተላኩት ( የመቃወም መብት ቢኖራችወም ) በ 90 ናዎች ምዕተ ዓመት ለዉጦች እንዲደረጉ ተወሰነ ፡፡ ይህዉም፤ ለመከላከያ ሠራዊት የሚመለመሉትን እንደየ ችሎታቸው ለሦስት ደረጃ በመክፈል፤ በመጀመሪው ዕቅድ መሰረት በችሎታቸው ያረጋገጡ ፤ ለሦስት ወራት ብቻ ልምምድ ያጠናቀቁ ፤ እና እንደማንኛዉም ወጣት ከመከላከያ ሠራዊት የሚቀጠሩ፤፡፡
ከብሄርዊ መከላከያ ሠራዊት በሚያገለግሉበት ጊዜ  በሃላፊነት የሚከታተል ልዩ ወታደር ተመድቦ ለጥያቄያቸው መልስ እንዲሰጥ ተወሰነ ፡፡ በተጨማሪም ፤ የሙያ ትምህርት ያልነበራቸው  ሁሉ በመከላከያ ሠራዊት እያሉና ያገልግሎት ጊዜያቸውን አጠናቀው ከሠራዊቱ ሲለቀቁ የሚጠቀሙበት የሙያ ሥልጠና ዕድሎች ይሰጣቸዋል ፡፡ ግዳጃቸውን አጠናቀው ከሠራዊቱ ሲለቀቁ ምን ዕይነት መብቶች እንዳሏቸውና ምን ማድረግ እንዳለባቸው ፤ ለምሳሌ በሥራና በሌሎችም ጉዳዮች ምክራዊ እርዳታወች ይቀበላሉ ፡፡